KIBR (hoogmoed)

بــــسم الله الرحمـــن الرحيــــم

Allah heeft kibr in de islaam verboden gemaakt, omdat het woord kibr trots, hoogmoed en arrogantie betekent. Ibn Qoedama heeft gezegd: "Kibr kan verborgen in een persoon zelf zitten, maar door de omgang met andere mensen komt het tot uiting in zijn gedrag. En dit gedrag laat hem denken dat hij beter is dan de ander."
In vele ayaat kunnen we over het verbod van kibr lezen:

Allah heeft gezegd
إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُواْ عَنْهَا لاَ تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاء وَلاَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِيَاطِ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ 40 لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٌ وَمِن فَوْقِهِمْ غَوَاشٍ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ 41
Voorzeker, degenen die Onze ayaat tegenspreken en ze met arrogantie behandelen, voor hen zullen de poorten van de hemel niet geopend worden, en zij zullen het Paradijs niet binnengaan totdat de kameel door het oog van de naald gaat (het geen onmogelijk is). Aldus zullen Wij de moedjrimoen (zondaren, polytheïsten, criminelen) vergoeden. Voor hen zal er een slaapplaats van Hel (Vuur) zijn en over hen bedekking van (Helle-Vuur). Zo vergoeden Wij de dhalimoen (polytheïsten en zondaren). (al-A 'raf: 40-41)

Uit deze aya blijkt dat door kibr iemand zich tegen de waarheid kan keren en deze niet accepteert. En hierdoor krijgt hij niet 'het houden' van en de 'rahma' (barmhartigheid) van Allah maar hij krijgt alleen maar straf.Allah heeft gezegd
لاَ جَرَمَ أَنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ 23
Zeker, Allah weet wat zij verbergen en wat zij openbaar maken. Waarlijk, Hij houdt niet van de hoogmoedigen. (an-Nahl: 23)
Allah heeft gezegd
فَادْخُلُواْ أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ 29
Gaat aldus de poorten van de Hel binnen en voorzeker, wat een slechte bestemming zal er zijn voor de hoogmoedigen.
(an-Nahl: 29)


Uit al deze ayaat, die zeer krachtig over kibr oordelen, kunnen we afleiden dat kibr iemand naar koefr kan brengen. Dit betekent dat voor degenen die kibr hebben op deze manier, dus de ayaat (tekenen) door hun trots en arrogantie ontkennen, het Paradijs altijd voor hen verboden zal blijven en hun bestemming aldus de Hel zal zijn. Een voorbeeld hiervan is in de Qoraan, het verhaal van Qaroen die zich hoogmoedig gedroeg. Allah gaf hem veel rijkdom, maar hij was ondankbaar ten opzichte van Allah. Allah vertelt in de Koran wat Qaroen zei:Allah heeft gezegd
قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَى عِلْمٍ عِندِي.......
Dit is aan mij gegeven alleen vanwege de kennis die ik bezit.
(al-Qasas: 78)

In de volgende aya lezen we over kibr als zonde. Dit staat in het advies van Loeqman aan zijn zoon:Allah heeft gezegd
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ 18
En keer je gezicht niet af van mensen met trots, noch loop hoogmoedig op de aarde. Voorzeker, Allah houdt niet van iedere arrogante opschepper. (Loeqman: 18)


Ibn kethier zegt over deze aya:
"Je moet geen trots hebben en hoogmoedig zijn. Want hierdoor krijg je het haten van Allah . En je moet je gezicht niet van de mensen afkeren, want dit is ook één van de tekenen van kibr."
Allah heeft gezegd
وَلاَ تَمْشِ فِي الأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تَخْرِقَ الأَرْضَ وَلَن تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولاً 37
En loop niet op de aarde met verwaandheid en arrogantie. Voorzeker, je kunt de aarde noch kwellen, noch doorgronden, noch kun je een gestalte in hoogte, zoals de bergen, bereiken.
(al-lsra: 37)

Er is voor niemand een reden om kibr te hebben. Wij zijn slechts
schepselen van Allah . We behoren eerder nederig dan trots te zijn, ook ten opzichte van onze mede-moeslims. Vele ahadieth spreken over de afkeer van kibr.
Overgeleverd door Aboe Hoeraira :De Profeet heeft gezegd
Op een keer liep een man hoogmoedig te pronken met kleding die over de grond achter hem sleepte. Plotseling, liet Allah hem verzwelgen door de aarde en nu zal hij worstelend voortgaan en wegzakken tot de Dag des Oordeels. (al-Boechaarie)


Abdullah ibn Ornar heeft gezegd: "Op een keer zag ik een man hoogmoedig lopen en ik zei: Dat is een broer van de sheitaan."
We weten allemaal over het verhaal van de sheitaan, Iblies, die uit trots niet wilde buigen voor Adam . Hij negeerde het Gebod van Allah . Iblies achtte zichzelf beter en hoger dan Adam .
In een andere hadieth over kibr heeft Abdullah ibn Mas'oed overgeleverd:De Profeet heeft gezegd
Degene die een greintje trots in zijn hart bezit, zal niet naar het Paradijs kunnen gaan.
Eén van de metgezellen zei: '0 boodschapper van Allah! Sommige personen dragen mooie kleren en schoenen.'
De profeet zei:Allah is Mooi en houdt van mooi. Trots betekent de waarheid verwerpen door eigendunk/trots en anderen als laag beschouwen. (Moeslim)

In deze hadieth spreekt de profeet over 'een greintje trots' in je hart en het Paradijs zal verboden voor je zijn. Zo sterk is het verbod van kibr gemaakt.
Niet alleen lezen we hier over de afkeer van trots, maar in deze hadieth komt ook tot uiting dat het niet betekent dat we ons bewust armoedig of armzalig moeten voordoen als hier geen reden toe is. Zoals in de hadieth staat: Allah is Elegant en Mooi. Het dragen van verzorgde kleding is dus alleen maar aan te bevelen als men hier toe in staat is. Het is niet goed om te veel waarde te hechten aan alle zaken van de doenja (dit leven), zoals extravagant geld uitgeven aan wereldse zaken. Maar er verzorgd en netjes uitzien zijn alleen maar dingen die worden aangeprezen in de islaarn, en betekent niet dat iemand hierdoor kibr heeft.
Overgeleverd door Aboe Hoeraira :De Profeet heeft gezegd

Allah zal niet naar degene kijken op de Dag des Oordeels die zijn mantel uit trots laat slepen. (al-Boechaarie & Moeslim)


Het is dus voor de man verboden gemaakt om zijn broek onder de enkels te laten hangen. Vroeger al lieten vooraanstaande mensen, koningen e.d., hun mantels uit trots over de grond slepen en vandaar dat de profeet dit verboden heeft gemaakt voor de mannen.
Soefyaan ibn Oeyaina heeft gezegd: "Als iemand een zonde begaat, hoop ik dat hij tauwbah (berouw) zal doen voor Allah . Als iemand een zonde van kibr begaat, ben ik bang dat hij vervloekt zal worden door Allah zoals Allah de sheitaan vervloekte voor zijn trotse gedrag ten opzichte van Adam "

De geleerden hebben kibr in drie onderdelen verdeeld:
1. Iemand heeft kibr in zijn hart en hij denkt van zichzelf dat hij beter is dan de andere mensen. Maar hij probeert het in zichzelf te houden, hij toont het niet. Deze persoon heeft in zijn hart een grote boom maar dan zonder takken. Deze takken heeft hij zelf afgeknipt.

2. Iemand heeft kibr en laat het door middel van zijn daden aan de mensen zien. Hij keert zich van de mensen af als zij zijn positie niet erkennen die volgens hem hoger en beter is. Zijn houding is kleinerend ten opzichte van de andere mensen.

3. Iemand laat de kibr zien door middel van zijn tong. Hij spreekt met zijn woorden alsof hij veel kennis heeft. Hij zegt dat hij beter is. Hij is een opschepper.
Ibn Abbas heeft gezegd: "Het is niet toegestaan voor iemand om tegen de ander te zeggen dat hij beter is dan de ander. Want er is niemand beter dan de ander behalve door de taqwa (vrees voor Allah).
Allah heeft gezegd
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ 13
0 mensen! Wij hebben jullie geschapen van een man en een vrouwen jullie in volkeren en stammen gemaakt, opdat jullie elkaar leren kennen. Voorzeker, de meest eerzame van jullie bij Allah is degene (gelovige) die at-taqwa (vrees voor Allah) heeft. Voorzeker, Allah is Al-Wetend, AI-Chabier (Allah weet en kent alles tot in details). (al-Hoedjoeraat: 13)


Kibr kan ook komen doordat die persoon veel geld en/of een belangrijke positie heeft. Kibr komt het meeste voor onder vrouwen. Wedijvering om kleding, uiterlijk, geld, denk alleen al aan bruiloften waar alleen maar telt hoeveel sieraden men om heeft, de grootte van de bruidsschat, kleding enz. enz.
Kibr brengt de mens naar ghieba (roddelen) en hasad (afgunst). Kibr kan je vaak aan iemand zien als het naar buiten komt, bijvoorbeeld al aan hoe iemand gaat zitten, hoe iemand kijkt, zijn houding, zijn kleding, hoe hij loopt, enz.
Ook één van de tekenen van degenen die kibr hebben is dat ze graag willen dat je voor hen gaat opstaan en dit is iets wat de profeet heeft: verboden. Bij geen van de Sahaabah werd dit gedaan en zij waren degenen die het meeste van de profeet hielden, maar zij wisten dat de profeet het verafschuwde dat als hij kwam aanlopen de mensen voor hem gingen staan, omwille van zijn positie.
Sommige geleerden zeggen dat het wel moestahabb (aanbevelenswaardig) is om te gaan staan voor je ouders, een geleerde, imaam, of je hebt iemand een tijd niet gezien. En dit doe je alleen maar uit een vorm van respect.
Kibr is aldus één van de grote zonden. Daarom is het verplicht jezelf hiervan te reinigen als je deze eigenschap bij jezelf bemerkt.
Diegene moet twee dingen doen:
1. Hij moet zichzelf kennen. Hij moet de verplichtingen kennen die hij tegenover zijn Rabb heeft:. Dat Allah hem van aarde en daarna uit sperma schiep; dezelfde plaats waar de urine vandaan komt. Allah heeft: hem vervolgens laten groeien en groeien totdat hij iets is geworden, nadat hij eerst niets hoorde en niets zag. Hij moet niet vergeten dat hij eerst zwak was voordat hij sterk werd en arm was voordat hij rijk werd.Allah heeft gezegd
قُتِلَ الْإِنسَانُ مَا أَكْفَرَهُ 17 مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ 18 مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ 19 ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ 20
Weest vervloekt (de ongelovige) mens! Hoe ondankbaar is hij! Waarvan schiep Hij hem? Van noetfah (mannelijk en vrouwelijk sperma). Hij schiep hem en bracht hem in juiste proportie; Vervolgens maakte Hij het Pad gemakkelijk voor hem; Vervolgens liet Hij hem sterven en plaatst hem in zijn graf.(Abasa: 17-20)


En als diegene beseft dat hij eerst zo was dan moet hij kijken hoe hij zal eindigen. Hij sterft en keert terug naar wat hij ooit was; hij hoort niets, hij kan zich niet bewegen en ziet niets. Zijn lichaam begint te rotten en alles van zijn lichaam bederft en keert terug naar wat het was; aarde. Na lange tijd keert hij weer terug naar Allah op Yaum al-Qiyaamah op een andere aarde. Daar ziet hij heel veel dingen zoals al-djennah (het Paradijs) en an-Naar{de Hel). Hij krijgt daar een eigen boek.Allah heeft gezegd
اقْرَأْ كَتَابَكَ كَفَى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا 14
(Er zal tegen hen gezegd worden): "Lees jouw boek. Jij zelf bent op deze Dag voldoende als een rekenaar." (al-Isra: )4)
Daar staan alle werken in, wat hij heeft gedaan en wat hij heeft gezegd. Allah heeft alles verzameld. Hij zal ondervraagd worden door Allah en daarna zal hij naar zijn uiteindelijke bestemming gaan; ad-djennah of an-Naar. Denk op dat moment wat jouw trots dan voor jou heeft gedaan. Wees dus nederig in plaats van trots.

2. En als iemand trots is door zijn afkomst, bijv. Door de positie van zijn vader, laat hem dan weten dat zijn vader ook was zoals wat we zojuist hebben genoemd. Als iemand trots is omdat hij mooi is, denk dan aan je lichaam zelf, wat erin zit.
In een verhaal van Omar ibn abd al Aziez lezen we dat hij op een avond een gast had en terwijl hij aan het praten was met hem doofde de lamp omdat de olie bijna op was. De gast zei tegen Omar: "Zal ik de lamp weer repareren?" Omar antwoordde: "Nee, het is niet goed van een man die zijn gasten gebruikt." Toen zei de gast; "Zal ik de bediende wakker maken?"
Omar zei: "Nee, want hij slaapt." Omar stond vervolgens op en vulde de lamp met olie en kwam terug. De gast zei: "0 amir al Moeminien, hoe kan dat nou dat je dat zelf hebt gedaan, je bent toch de chaliefa." Omar zei; "Ik ben weggegaan als Omar en kwam terug als Omar."
Omar zei: "De beste mensen voor Allah zijn degenen
Die nederig zijn."
Aldus kunnen we uit dit alles opmaken dat kibr een zonde is en kan leiden tot het eeuwige verblijf in de Hel. Vele ayaat en ahadieth waarschuwen ons hiervoor. We moeten er dan ook altijd voor waken om niet trots te zijn als we denken iets te hebben bereikt, en dit op een trotse manier naar buiten brengen. Alles wat we proberen te bereiken in de islaam behoort omwille van Allah te zijn. Het zijn juist die werken die je zuiver omwille van Allah doet. De beloning zul je insha Allah van Allah krijgen. Kibr is een gevaarlijk iets dat kan leiden tot een grote zonde.
Moge Allah ons hiertegen beschermen.

www.eltawheed.nl